Anlayarak Hızlı Okuma

Okumak, bilmenin ve öğrenmenin anahtarıdır. Çünkü insan bilgilerinin %80’den fazlasını okuyarak elde eder. Zaman ise insanın en büyük sermayesidir. Bu sermayeyi zayi etmek hatta öldürmek büyük bir cinayettir. Zamanın nasıl öldürüldüğünü size bir örnek ile anlatalım: 500 sayfalık bir kitapta yaklaşık 135.000 kelime bulunur. Bir insanın normal okuma hızı ise yaklaşık dakikada 150 kelimedir. Hızlı okuma tekniklerinden habersiz olan bir insan böyle bir kitabı 15 saatte okur. Eğer hızlı okuma teknikleriyle okuma hızını çok değil, 1000 kelimeye çıkarabilseydi bu kitabı 2,5 saatte anlayarak okuyabilirdi.

Sadece bir kitapta zayi olan 12,5 saat! Bir de bu zayiata diğer okunan kitaplardaki kayıpları eklersek karşımıza kocaman bir zarar çıkar. Bu zarardan kurtulmanın tek yolu ise hızlı okuma tekniklerini öğrenerek uygulamaktır. Hızlı okuma, zamandan tasarruftur.

Birçoğunuz zevk için okumak istiyorsunuz. Yeni bir kitap alarak okumaya başlıyorsunuz. 5-10 sayfa da okuyorsunuz. Ama bir türlü kitabı bitiremiyorsunuz. Ya zaman bitiyor ya da sıkılıyorsunuz. O halde alınan bir kitabın tamamını okumanın tek çaresi, hızlı okuma tekniklerini kullanmaktır. Bu sayede zaman yetecek ve sıkılmaya fırsat bulmadan kitabı bitirmiş olacaksınız.

Hızlı okuma, insanların doğuştan sahip oldukları bir kabiliyet değildir. Bilakis üzerinde çalışma yapılırsa kazanılacak bir kabiliyettir. Dr. Cecil J.Mulline’nin gözlemleme yapmak için açtığı kurslarda, 13 yaşını bitiren ve zeka seviyesi 75-105 arasında değişen öğrenciler yaklaşık olarak dakikada 3000 kelimeye ulaşabilmişlerdir. Bu gözlemler ispat eder ki, okuma hızı bilimsel yöntemlerle yükseltilebilir.

Ancak doğuştan sahip olunan bazı farklar bu kabiliyetin daha hızlı gelişmesine sebep olabilir. Daha çocukken hafıza eğitimi alan ve göz kaslarını yanal-dikey olarak geliştiren bir kimsenin daha çabuk öğreneceği ve akranlarına kıyasla daha fazla kelime okuyacağı muhakkaktır.

Okuma hızı, kişinin bir dakikalık zaman diliminde okuyabildiği kelime sayısıdır. Etkin okuma yani anlama ağırlıklı okuma hızını hesaplamak için, bir dakikada okumuş olduğunuz kelime sayısını, okunan metinle ilgili soruların cevaplandırılması sonucu bulduğunuz anlama yüzdesi ile çarparsınız. Bulduğunuz sayıyı ise yüze bölersiniz. Çıkan sonuç, sizin dakikada okuduğunuz kelime sayısıdır.

Mesela 10.000 kelimelik bir kitabı 5 dakikada okuduğunuzu farz edelim. Demek dakikada 2.000 kelime okumuşsunuz. Ancak bu 2.000 kelime okuma hızınız olarak kabul edilmez. Okuma hızınızı belirlemek için okuduğunuz metin ile ilgili sorular sorulur. Mesela size 10 soru soruldu ve siz bu 10 sorudan 5 tanesini bildiniz. Buna göre anlama yüzdeniz %50’dir.

İşte okuma hızınızı belirlemek için, dakikada okuduğunuz kelime sayısı ile anlama yüzdeniz çarpılır. 2.000 x %50 = 1.000. Demek okuma hızınız, dakikada 1.000 kelimedir.

Bir daha tekrar edecek olursak: Okuma hızı = Dakikada okunan kelime sayısı x Anlama yüzdesi

Bu soruya bir özdeyiş ile cevap verelim: “Söylemek, öğretmek değildir; dinlemek, öğrenmek değildir. Bir öğrenci ancak yapmakla öğrenir.”

Bu özdeyişi şöyle de ifade edebiliriz: “Okumak, anlamak değildir; anlamak, öğrenmek değildir. Bir öğrenci öğrenmek istediklerini uygulamakla öğrenir.”

Öğrenmek, içinde beceri kazanmayı da bulunduruyorsa uygulama ve pratik yapmanın önemi daha da artmaktadır. Yüzme konusunda yüzlerce cilt kitap okumuş olabilirsiniz, hatta ezberlemiş de olabilirisiniz. Ama denize atlamadan yani yüzme ile ilgili alıştırmalar yapmadan iyi bir yüzücü olamazsınız. Ya da araba kullanmayı teorik olarak çok iyi öğrenebilirsiniz. Ama direksiyon tecrübeniz yoksa trafikte başınız belaya girebilir.

İşte hızlı okuma ve seçmeli okuma yöntemleri de sizin okuma konusunda bundan sonra kazanılmış yetenekleriniz olacaktır. Bu yetenekleri iyice pekiştirmek için bol bol uygulama yapmalısınız. Ne kadar çok egzersiz yaparsanız o kadar çabuk gelişirsiniz.

Bu beceriyi kazanma süresi insandan insana göre değişir. İlk 10 saat için % 50’lik bir artış normaldir. Devam eden 10 saat için % 200’lük bir artış hedefiniz olmalıdır. Bir takım zorlanmalar ile karşılaşmanız da normaldir. Çünkü ilkokul birinci sınıftan bu yana edindiğiniz alışkanlıkların ortadan kaldırılması gerekmektedir. Her canlı gibi insan organizması da davranışlarının değiştirilmesine yönelik uygulamalara ilk anda tepki gösterir. Eski alışkanlıklarınızı atmanız ve yenilerini kazanmanız için disiplinli bir çalışma yapmanız gerekiyor. Yapmanız gereken işlem, yeni okuma yöntemlerini otomatik davranış biçiminiz haline getirene dek özenle çalışmalarınızı sürdürmenizdir.

Hızlı okuma ile ilgili çalışmalar, sonradan kazanılan davranışlar kategorisine girer. Pekiştirme bu çalışmalarda önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Amacınıza uygun olan davranışları otomatik hale getirmek için beyinde o davranışı kumanda eden merkeze, ilgili sinir kanallarından ne kadar çok alıştırma gönderirseniz başarı şansınız da o kadar yüksek olacaktır. Hızlı okuma kurslarında başlangıçta 150 kelime okuyan bir okuyucunun 5. günde 550 kelimeye, 10. gün sonunda ise 800 kelimeye çıktığı gözlenmiştir.